Ordu İl Merkezi-Selimiye Mahallesi’nde Taşocak
Caddesi ile Erkoçak Sokağı’nın kesiştiği köşede yükselen Paşaoğlu Konağı, 1896
yılında Paşaoğlu Hüseyin Efendi tarafından yaptırılmıştır. Bahçesiyle birlikte
625 m²’lik bir alan üzerine inşa edilen konağın taşları Ünye’den, ahşap
malzemesi Romanya’dan getirilmiş ve yapımı İstanbullu bir usta tarafından
gerçekleştirilmiştir. 19.yy sivil mimarimizin en güzel örneklerinden biri olan
Paşaoğlu Konağı, zemin dâhil olmak üzere üç katlıdır. Zemin kata doğuda,
birinci kata ise kuzeyde ve batıda bulunan kapılarda giriş sağlanmaktadır. Konak;
birinci ve ikinci katı ayıran silme ile birlikte, binanın köşelerinde yer alan
kaideli ve başlıklı yarım sütunları, bitkisel motifli konsollarla desteklenen
ve söve taşı ile çevrelenen üstü saçaklı pencereleriyle zengin bir taş
işçiliğini sergilemektedir.
Bahçe duvarı, merdivenler, balkon ve çatı
kenarlarındaki işlemeli taş korkuluklar konağın dış cephesine hareket
kazandıran diğer unsurlardır. Konağın bahçesinde fıskiyeli bir havuz ve
günümüzde ahşap örtü altına alınmış orijinal taş ocak bulunmaktadır. Paşaoğlu
Konağının zemin katı taş döşemelidir. Birinci ve ikinci katlarda taban
ahşaptır. Tavanlar ahşap kaplama olarak yapılmıştır. Konağın üst katındaki
sofanın ahşap tavanı üzerine yağlıboya desenlerle süslenmiştir. Tavanın
ortasında baklava şeklinde bitkisel motifler vardır. Köşelerdeki madalyonlar
içine çeşitli manzaralar resmedilmiştir. Bu katta bulunan banyoda desenli
çiniler kullanılmıştır. Paşaoğlu Konağı; Kültür Bakanlığı, Anıtlar ve Müzeler
Genel Müdürlüğü tarafından 1982 yılında kamulaştırıldıktan sonra 1983
tarihinden itibaren onarılmaya başlanmıştır.
1987 yılında onarımı ve teşhir-tanzimi tamamlanan
konak “Paşaoğlu Konağı ve Etnografya Müzesi” olarak hizmete açılmıştır. Zemin
katı idare olarak kullanılan binanın, birinci katı Etnografik eserler seksiyonu
olarak düzenlenmiştir. Bu bölümde silahlar, takılar, kadın ve erkek giysileri
v.b. eşyalar sergilenmektedir. İkinci kat ise Sofa, Paşa Nine odası, Günlük
oda, Misafir Odası, Yatak odası, Yüklük gibi düzenlemelerle yöresel 19. yüzyıl
konağının özelliklerini aksettirmektedir. Ordu Paşaoğlu Konağının Kültür
Bakanlığınca kamulaştırılması ve onarılıp Müze olarak ziyarete açılması ile
sivil mimarimizin ender örneklerinden biri daha gelecek nesillere sağlıklı
şekilde aktarılması sağlanmıştır.